Guadalcanal Harekâtı veya Guadalcanal Muharebesi, II. Dünya Savaşı'nın Pasifik Cephesi'nde, 7 Ağustos 1942 - 9 Şubat 1943 tarihleri arasında, Müttefik Devletler (özellikle ABD ve Avustralya) ile Japon İmparatorluğu arasında Guadalcanal adası ve çevresinde gerçekleşen önemli bir muharebedir. Harekât, Müttefiklerin Pasifik'teki stratejik taarruzunun başlangıcı olarak kabul edilir.
1942'nin başlarında, Japon İmparatorluğu, Güneydoğu Asya ve Pasifik'te hızlı bir ilerleme kaydetmişti. Japonlar, Yeni Gine, Solomon Adaları ve diğer bölgeleri ele geçirerek Avustralya'ya yönelik potansiyel bir tehdit oluşturuyordu. Bu durum, Müttefiklerin karşı bir strateji geliştirmesine neden oldu. Guadalcanal, Japonların bir hava üssü inşa etmeye başladığı stratejik bir ada olarak belirlendi. Bu üs, Müttefik deniz ikmal hatlarını tehdit edebilir ve Avustralya ile ABD arasındaki bağlantıyı kesebilirdi.
7 Ağustos 1942'de, ABD Deniz Piyadeleri (USMC), Guadalcanal, Tulagi ve Florida Adaları'na amfibi bir çıkarma gerçekleştirdi. Guadalcanal'daki hava üssü (daha sonra Henderson Havaalanı olarak adlandırıldı) ele geçirildi ve inşaatına devam edildi. Bu çıkarma, Japonlar için büyük bir sürpriz oldu.
Guadalcanal Harekâtı, bir dizi önemli deniz muharebesine sahne oldu:
Savunma Adası Muharebesi (9 Ağustos 1942): Japon Donanması, Müttefik donanmasına karşı beklenmedik bir saldırı düzenleyerek ağır kayıplar verdirdi.
Doğu Solomonlar Muharebesi (23-25 Ağustos 1942): Her iki taraf da ağır hasar alsa da Müttefikler adanın kontrolünü korudu.
Cape Esperance Muharebesi (11-12 Ekim 1942): ABD Donanması, Japon ikmal konvoyunu durdurmayı başardı.
Santa Cruz Adaları Muharebesi (26 Ekim 1942): Japonlar taktiksel bir zafer kazansa da Müttefikler Henderson Havaalanı'nı savunmaya devam etti.
Guadalcanal Deniz Muharebesi (12-15 Kasım 1942): Bu muharebe, Guadalcanal Harekâtı'nın kaderini belirleyen kritik bir deniz muharebesiydi. Müttefikler, Japonların adaya önemli takviye ve ikmal göndermesini engelledi.
Tassafaronga Muharebesi (30 Kasım 1942): Japonlar taktiksel bir zafer kazansa da Müttefikler için stratejik bir sonuç değiştirmedi.
Deniz muharebelerinin yanı sıra, Guadalcanal'da yoğun kara muharebeleri de yaşandı:
Tenaru Muharebesi (21 Ağustos 1942): ABD Deniz Piyadeleri, Japonların Henderson Havaalanı'nı ele geçirme girişimini püskürttü.
Edson's Ridge Muharebesi (12-14 Eylül 1942): Japonlar, havaalanını ele geçirmek için büyük bir saldırı başlattı, ancak ABD Deniz Piyadeleri tarafından geri püskürtüldüler.
Matanikau Muharebeleri: Matanikau Nehri çevresinde bir dizi küçük çaplı çatışma yaşandı.
Henderson Havaalanı'na Saldırı: Ekim ayında Japonlar büyük bir kara saldırısı başlattı, ancak yine de başarısız oldular.
Guadalcanal Harekâtı, 9 Şubat 1943'te Japon kuvvetlerinin adadan tahliye edilmesiyle sona erdi. Müttefikler, Guadalcanal'ı ele geçirerek Pasifik'teki stratejik taarruzlarını başlattılar. Harekât, her iki taraf için de büyük kayıplara neden oldu. Japonlar, önemli miktarda asker, gemi ve uçak kaybetti. Müttefikler de önemli kayıplar verdi, ancak bu zafer, Pasifik'teki savaşın seyrini değiştirdi.
Guadalcanal Harekâtı, II. Dünya Savaşı'nın Pasifik Cephesi'nde bir dönüm noktası oldu. Müttefiklerin ilk büyük taarruz zaferiydi ve Japon İmparatorluğu'nun genişleme yeteneğini sona erdirdi. Harekât, Müttefiklerin moralini yükseltti ve Pasifik'teki savaşın geri kalanında Japonya'ya karşı sürekli bir baskı uygulanmasının önünü açtı.
Müttefikler:
Japon İmparatorluğu:
Umarım bu makale Guadalcanal Harekâtı hakkında kapsamlı bir bilgi sunmuştur.